ЕКСТЕРНАЛІЗАЦІЯ КОРДОНУ ЄС: КООПЕРАЦІЯ ІТАЛІЇ ТА ЛІВІЇ У СФЕРІ МІГРАЦІЇ (2000 – 2010ті)

Валерій Павленко,

канд. іст. наук., проф.,

Київський національний університет імені Тараса Шевченка,

Київ, Україна

 

Віра Саварин,

аспірантка,

Київський національний університет імені Тараса Шевченка,

Київ, Україна

 

DOI: https://doi.org/10.17721/2524-048X.2024.27.2

 

Анотація.

У статті досліджено політику екстерналізації кордону ЄС, тобто перенесення контролю кордону та відповідальності за міграційні процеси на треті країни, а саме детально розглядається італо-лівійська кооперація у сфері регулювання міграції.  Досліджуються угоди та домовленості між урядами двох країн у 2000  2010-х роках. Детально розглядаються умови домовленостей та методи їх виконання, історичний та політичний контекст у якому приймалися дані рішення. Автор намагається з’ясувати чи досягла Італія даними угодами поставлених цілей та чи діяв Італійський уряд відповідно до європейських норм.

Особлива увага надається правовим аспектам та принципам на яких базуються договори між Італією та Лівією. Акцентується увага на декларованій необхідності поваги до прав людини, та відсутності виконання даних зобов’язань на практиці. Стаття докладно розглядає динаміку відносин між двома країнами в 2000-х роках та їх зміну після початку війни в Лівії, та початку активної фази міграційної кризи в Європі. Стаття розкриває важливі аспекти співпраці між цими двома країнами, та вплив цієї співпраці на мігрантів. Також, автор посилається на релевантні справи Європейського суду з прав людини що розглядають позови відносно примусового видворення мігрантів до Лівії базованих на двосторонніх угодах. Особлива увага приділяється змінам у відносинах між ЄС, Італією та Лівією з огляду на міграційні виклики та стратегії стабілізації у Середземноморському регіоні. Розглядаються також суперечності між стратегіями ЄС та Італії щодо міграційної кризи, автор звертає увагу на відсутність солідарності між країнами членами ЄС, що змушує держави які знаходяться на зовнішніх кордонах ЄС вдаватися до співпраці з третіми країнами в обмін на політичні та економічні поступки.

Обстоюється думка, що явище екстерналізації кордонів має складний та багатоаспектний характер. Рішення щодо регуляції міграції, які включають треті країни, вимагають більш комплексних підходів. Дані підходи повинні бути розроблені з урахуванням дотримання міжнародних зобов’язань, щодо захисту прав людини, якими не можна жертвувати, мотивуючись виключно політичною необхідністю.

Ключові слова: Італія, ЄС, європейська інтеграція, міграційна криза, права людини, імміграція.

 

Надійшла до редколегії  02.01.2024


Завантажити:


References:

  1. Alla Libia cinque miliardi di dollari. (2008, 30 August).La Stampa. Retrieved from: https://www.lastampa.it/politica/2008/08/30/news/alla-libia-cinque-miliardi-di-dollari-1.37093653/
  2. Boswell, C. (2003). The ‘external dimension’ of EU immigration and asylum policy.International Affairs79(3), 619–638. https://doi.org/10.1111/1468-2346.00326
  3. Ceccorulli, M. (2021). Triangular migration diplomacy: the case of EU–Italian cooperation with Libya.Italian Political Science Review / Rivista Italiana Di Scienza Politica52(3), 328–345. https://doi.org/10.1017/ipo.2021.47
  4. Directive 2013/32/EU of the European Parliament and of the Council. (2013, 26 June). https://eur-lex.europa.eu. Retrieved from:https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32013L0032
  5. (2012, 23 February).Hirsi Jamaa and Others v. Italy. Retrieved from: https://www.unionedirittiumani.it/wp-content/uploads/2018/06/CASE-OF-HIRSI-JAMAA-AND-OTHERS-v.-ITALY.pdf
  6. (2019).S.S. and Others v. Italy. Retrieved from: https://borderviolence.eu/legal%20actions/s-s-and-others-v-italy-21660-18/
  7. Elbagir, N., Razek, R., Platt, A., & Jones, B. (2017, 15 November). People for sale: Where lives are auctioned for $400.https://edition.cnn.com. Retrieved from: https://edition.cnn.com/2017/11/14/africa/libya-migrant-auctions/index.html
  8. La mappa degli accordi contro i migranti. (2017, 24 February). Progetto Melting Pot Europa. Retrieved from:https://www.meltingpot.org/2017/02/la-mappa-degli-accordi-contro-i-migranti/
  9. Lavenex, S., & Kunz, R. (2008). The Migration–Development nexus in EU external Relations.Journal of European Integration30(3), 439–457. https://doi.org/10.1080/07036330802142152
  10. Memorandum of understanding on cooperation in the fields of development, the fight against illegal immigration, human trafficking and fuel smuggling and on reinforcing the security of borders between the State of Libya and the Italian Republic.(2017, 2 January). Retrieved from: https://eumigrationlawblog.eu/wp-content/uploads/2017/10/MEMORANDUM_translation_finalversion.doc.pdf
  11. Paleologo, F.V. (2008).Nuove intese tra Italia e Libia e salvaguardia dei diritti umani. Retrieved from: http://www.adir.unifi.it/odv/documenti/frontiere/intese.htm
  12. Paoli, S. (2018).Frontiera Sud. L’Italia e la nascita dell’Europa di Schengen. Le Monnier.
  13. Protocollo aggiuntivo tecnico operativo al protocollo di collaborazione tra la Repubblica italiana e la Gran Giamahiria Araba Libica Popolare Socialista del 29 Dicembre 2007. (2007, December 29). Retrieved from:https://www.asgi.it/banca-dati/protocollo-aggiuntivo-tecnico-operativo-al-protocollo-di-collaborazione-tra-la-repubblica-italiana-e-la-gran-giamahiria-araba-libica-popolare-socialista-per-fronteggiare-il-fenomeno-della-immigrazion/
  14. Ronzitti, N. (2009). The Treaty on Friendship, Partnership and Cooperation between Italy and Libya: New Prospects for Cooperation in the Mediterranean?Bulletin of Italian Politics1(1), 125–133. Retrieved from: https://www.gla.ac.uk/media/Media_126121_smxx.pdf
  15. Santos, A. (2024, 3 January). Italy fails to reduce sea crossings across via the Mediterranean.InfoMigrants. Retrieved from: https://www.infomigrants.net/en/post/54274/italy-fails-to-reduce-sea-crossings-across-via-the-mediterranean
  16. Senato della Reppublica, Resoconto sommario 214a seduta pubblica. (2009, 25 May).it. Retrieved from: https://www.senato.it/service/PDF/PDFServer/BGT/00424000.pdf
  17. Trattato di amicizia, partenariato e cooperazione tra la Repubblica italiana e la Grande Giamahiria araba libica popolare socialista. (2008, 30 August).Camera Dei Deputati. Retrieved from: https://documenti.camera.it/_dati/leg16/lavori/schedela/apritelecomando_wai.asp?codice=16pdl0017390
  18. Tria, L. (2018). Gli accordi con la Libia e la lotta ai trafficanti. Retrieved from: https://www.questionegiustizia.it/articolo/gli-accordi-con-la-libia-e-la-lotta-ai-trafficanti_11-06-2018.php
  19. (2018).Desperate Journeys Refugees and migrants arriving in Europe and at Europe’s borders. Retrieved from: https://www.unhcr.org/desperatejourneys/
  20. Vari, E. (2020). Italy-Libya Memorandum of Understanding: Italy’s international obligations.Hastings International and Comparative Law Review43(1), 105. Retrieved from: https://repository.uchastings.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1844&context=hastings_international_comparative_law_review